Trong các loài gây hại mùa vụ, chuột là kẻ thù “giấu mặt” nhưng gây thiệt hại không nhỏ cho người trồng lúa. Đặc biệt, chuột hại lúa ban đêm đang trở thành vấn đề nhức nhối tại nhiều địa phương bởi mức độ phá hoại nhanh và khó kiểm soát.
Vậy cách ngăn chặn chuột hại lúa ban đêm hiệu quả là gì? Nên sử dụng biện pháp thủ công, sinh học hay hóa học? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ chi tiết những phương pháp hiệu quả nhất để giúp bà con giảm thiểu rủi ro từ loài gặm nhấm này.
1. Tác hại nghiêm trọng của chuột hại lúa ban đêm
Chuột hại lúa ban đêm không chỉ phá hoại lá, thân, đòng lúa mà còn gây thiệt hại cho cả hệ thống bờ vùng – bờ thửa do đào hang, làm tổ. Các thời điểm mà chuột tấn công mạnh thường là:
- Giai đoạn lúa đẻ nhánh – làm đòng: chuột cắn thân khiến cây chết rũ.
- Giai đoạn trổ bông – chín sữa: gặm lúa non, làm rụng hạt, giảm năng suất.
- Giai đoạn chuẩn bị thu hoạch: phá lúa chín khiến ruộng ngã, khó gặt.
Một con chuột có thể phá hoại vài chục bụi lúa mỗi đêm, nếu không kiểm soát kịp, hậu quả kinh tế là rất lớn.
2. Vì sao chuột thường phá lúa ban đêm?
Chuột hại lúa ban đêm vì:
- Ban ngày nhiệt độ cao, người thường xuyên có mặt ngoài ruộng.
- Ban đêm ruộng vắng người, yên tĩnh, là điều kiện lý tưởng để chuột hoạt động.
- Một số loài chuột đồng có đặc tính ăn đêm – ngủ ngày.
Ngoài ra, chuột còn lợi dụng bờ ruộng cao, rậm rạp, hoặc đường mương khô cạn để làm nơi trú ngụ và tấn công bất ngờ.
3. Các biện pháp ngăn chặn chuột hại lúa ban đêm hiệu quả
a. Dọn vệ sinh đồng ruộng – phòng là chính
- Cắt cỏ, phát bụi rậm ven bờ ruộng trước và sau mỗi vụ.
- Phơi ải đất, đắp lại bờ vùng kín để phá hang, tổ của chuột.
- Dùng biện pháp bít hang kết hợp đổ nước hoặc khói xông chuột.
Đây là bước đầu tiên và cực kỳ quan trọng để giảm áp lực chuột hại lúa ban đêm.
b. Dùng bẫy cơ học
- Bẫy bán nguyệt, bẫy kẹp, bẫy lồng đặt gần lối chuột đi.
- Mồi nhử chuột: gạo rang, lúa nếp, mắm tôm trộn cám.
- Kiểm tra bẫy mỗi sáng, thay mồi sau 1–2 đêm để duy trì hiệu quả.
Việc bắt chuột liên tục trong 1 tuần có thể giảm 80% mật số trên diện tích nhỏ.
c. Áp dụng biện pháp sinh học
- Làm trụ đậu cho cú mèo, khuyến khích thiên địch của chuột.
- Giữ lại rắn mối, mèo hoang, chim cú, tránh tiêu diệt bằng thuốc diệt diện rộng.
- Nuôi rắn cảnh có kiểm soát trong trang trại chuyên canh (nếu đủ điều kiện an toàn).
Biện pháp sinh học giúp giảm chuột hại lúa ban đêm mà vẫn bảo vệ hệ sinh thái đồng ruộng.
d. Sử dụng thuốc diệt chuột thế hệ mới
- Dùng viên thuốc có chất dẫn dụ + độc tố nhẹ nhưng gây chết sau 2–3 ngày.
- Đặt thuốc vào chiều tối, kiểm tra sáng hôm sau và thu gom xác chuột để tránh ô nhiễm.
- Lưu ý: không để gần nguồn nước, tránh nguy cơ ảnh hưởng vật nuôi – gia cầm.
Đây là giải pháp hiệu quả cao trong diện tích lớn và khi chuột đã sinh sản mạnh.
- Lịch xử lý chuột theo mùa vụ
| Giai đoạn lúa | Nguy cơ | Biện pháp kiểm soát |
| Sau gieo sạ 5–10 ngày | Thấp – trung bình | Dọn bờ, bẫy chuột sớm |
| Lúa đẻ nhánh | Trung bình | Kiểm tra hang, đặt mồi viên |
| Làm đòng – trổ bông | Cao | Kết hợp bẫy, thuốc + tuần tra |
| Trước thu hoạch | Trung bình | Thu gom tổ, rào chắn tạm thời |
Kết hợp đúng lúc sẽ giúp bà con kiểm soát chuột hại lúa ban đêm hiệu quả, giảm tối đa thiệt hại.
Chuột hại lúa ban đêm là mối đe dọa tiềm ẩn nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu bà con áp dụng các biện pháp phù hợp. Từ việc làm sạch đồng ruộng, dùng bẫy, áp dụng sinh học đến sử dụng thuốc thông minh – tất cả đều cần kiên trì và phối hợp linh hoạt.
Nếu bà con cần được tư vấn cụ thể về thuốc diệt chuột, cách đặt bẫy tối ưu hoặc lịch phòng chuột theo từng vụ, hãy liên hệ với đội ngũ kỹ sư của Genta Thụy Sĩ – chúng tôi luôn đồng hành cùng bà con trên mọi cánh đồng.
CÔNG TY CỔ PHẦN GENTA THỤY SĨ
Trụ sở chính: 34 đường 6B, KDC Vĩnh Lộc, phường Bình Hưng Hòa B, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
Nhà máy: Lô D04, đường số 1, CCN Đức Thuận, KCN Đức Hòa 3, xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Hotline tư vấn: 0918 027 671
Zalo OA: Genta Thụy Sĩ
