Trong những ngày gần đây, giá cà phê và tiêu liên tục có dấu hiệu biến động mạnh, khiến không ít người trồng cà phê và hồ tiêu tại các tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam Bộ lo lắng. Tuy nhiên, trong biến động luôn tiềm ẩn cơ hội nếu biết cách theo dõi, phân tích và phản ứng kịp thời.
1. Giá cà phê và tiêu: Từ tăng vọt đến điều chỉnh
Cà phê – Đợt giảm mang tính chu kỳ?
Sau giai đoạn tăng nóng vào đầu năm, giá cà phê đang bước vào chu kỳ điều chỉnh giảm. Nguyên nhân một phần đến từ nguồn cung trong nước bắt đầu dồi dào sau đợt thu hoạch chính, phần khác đến từ tín hiệu thị trường quốc tế ổn định trở lại.
Tuy vậy, nhìn theo chu kỳ nhiều năm, những đợt giảm như hiện tại thường là nhịp tạm lắng, để rồi sau đó bật lên theo nhu cầu xuất khẩu và kỳ vọng từ các thị trường lớn. Người trồng cà phê có kinh nghiệm đều hiểu rằng: giá thấp chưa phải là điều tồi tệ nếu giữ được hàng và chờ đúng thời điểm.
Tiêu – “Vàng đen” không còn dễ đoán
Trái ngược với sự ổn định từng có, giá tiêu hiện rơi vào trạng thái khó lường. Có những ngày tăng mạnh hàng nghìn đồng, rồi hôm sau lập tức quay đầu giảm sâu. Điều này khiến không ít hộ trồng tiêu rơi vào thế bị động.
Nguyên nhân chính vẫn đến từ việc thiếu sự kiểm soát tốt nguồn cung, tâm lý găm hàng chờ giá cao và sự điều chỉnh đơn hàng từ các nhà nhập khẩu quốc tế. Dẫu vậy, với những ai theo dõi sát thị trường, sự biến động của giá tiêu hiện tại đang mở ra cơ hội gom hàng giá thấp để kỳ vọng tăng trong vụ sau.
2. Những yếu tố ảnh hưởng đến giá cà phê và tiêu
2.1. Thời tiết và sản lượng
Tình hình thời tiết tại các vùng trồng chủ lực như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai đang tương đối thuận lợi, giúp chất lượng cà phê và hồ tiêu được đảm bảo. Tuy nhiên, nếu xảy ra biến động thời tiết lớn như mưa kéo dài hay nắng hạn đột ngột, sản lượng sẽ bị ảnh hưởng – kéo theo giá có thể bật tăng do nguồn cung giảm.
2.2. Diễn biến thị trường thế giới
Cà phê và hồ tiêu đều là mặt hàng xuất khẩu mạnh. Vì thế, bất kỳ thay đổi nào từ Brazil, Indonesia, hay các nhà nhập khẩu lớn như Mỹ, EU đều sẽ tác động trực tiếp đến giá cà phê và tiêu trong nước. Tỷ giá đồng tiền, chính sách thuế nhập khẩu, và chiến sự – chính trị toàn cầu cũng góp phần tạo nên sóng giá.
2.3. Tâm lý thị trường nội địa
Theo tạp chí Kinh tế đô thị, ở chiều trong nước, người nông dân thường có xu hướng giữ hàng khi giá giảm, bán ra khi giá cao. Điều này tạo nên chu kỳ cung không ổn định. Trong khi đó, thương lái và doanh nghiệp lại thường thăm dò thị trường quốc tế để chốt đơn, khiến việc định giá tại vùng nguyên liệu thay đổi theo từng ngày.
3. Người trồng cà phê và tiêu cần làm gì?
Trong thời điểm “vàng” và “đen” chưa rõ thắng thế, người trồng cần lựa chọn giải pháp an toàn nhưng chủ động:
- Không bán tháo khi giá giảm: Nếu có thể bảo quản tốt, nên neo hàng để chờ cơ hội phục hồi.
- Tham gia hợp tác xã hoặc tổ liên kết sản xuất: Giúp nông dân dễ tiếp cận giá tốt hơn, giảm sự phụ thuộc vào thương lái.
- Cập nhật liên tục giá cà phê và tiêu qua các kênh tin cậy để nắm bắt xu hướng ngắn hạn.
Đầu tư vào chất lượng sản phẩm: Cà phê nhân đạt chuẩn xuất khẩu hay tiêu sạch đạt chứng nhận an toàn sẽ có giá tốt hơn, dễ xuất khẩu và bền vững hơn.
4. Doanh nghiệp chế biến – xuất khẩu vào cuộc
Trong bối cảnh thị trường nhiều biến động, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cần có chiến lược nhập hàng linh hoạt. Một số công ty đã bắt đầu làm việc trực tiếp với nông dân thông qua mô hình thu mua định kỳ hoặc hợp đồng dài hạn. Cách làm này vừa đảm bảo chất lượng nguyên liệu, vừa giúp bình ổn giá thị trường.
Ngoài ra, đẩy mạnh chế biến sâu – đặc biệt với cà phê rang xay và tiêu xay – sẽ tạo ra giá trị gia tăng, giúp doanh nghiệp ít phụ thuộc vào giá nguyên liệu thô.
5. Xu hướng dài hạn của giá cà phê và tiêu
Nhìn về trung hạn, nhiều chuyên gia dự đoán giá cà phê và tiêu sẽ phục hồi từ quý III/2025, khi nhu cầu thế giới tăng và tồn kho toàn cầu giảm dần. Đặc biệt, nhu cầu với cà phê sạch, tiêu hữu cơ và các sản phẩm chế biến cao cấp đang dần chiếm lĩnh thị phần.
Nếu người trồng và doanh nghiệp cùng hướng đến thị trường chất lượng cao, thì giá cà phê và tiêu không chỉ dừng lại ở mức sinh lời, mà còn là bệ phóng đưa nông sản Việt Nam vươn xa.
- Bài học từ những lần biến động giá
Lịch sử giá cà phê và tiêu luôn cho thấy một quy luật: sau mỗi lần giảm sâu đều có chu kỳ phục hồi mạnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ sức để chờ đến lúc đó. Vì vậy, điều quan trọng là phải có kế hoạch tài chính rõ ràng, dự phòng rủi ro và liên kết để cùng vượt qua khó khăn.
Trong đó, yếu tố tiên quyết là kiến thức thị trường – ai nắm được thông tin nhanh, người đó sẽ có lợi thế.
Giá cà phê và tiêu đang biến động theo đúng bản chất của thị trường hàng hóa toàn cầu. Tuy nhiên, sự biến động này không phải là điều tiêu cực. Ngược lại, nó cho thấy thị trường vẫn đang vận động, và vẫn còn rất nhiều cơ hội cho những người biết quan sát, dự đoán và hành động đúng lúc.
Người nông dân không nên chỉ nhìn vào giá từng ngày, mà cần nhìn vào xu hướng và đầu tư dài hạn. Doanh nghiệp không nên chỉ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, mà cần đồng hành cùng vùng nguyên liệu. Khi cả hai gặp nhau ở điểm chung – chất lượng và giá trị – thì giá cả sẽ không còn là nỗi lo, mà trở thành phần thưởng xứng đáng cho sự kiên trì và đổi mới.
CÔNG TY CỔ PHẦN GENTA – THỤY SĨ
📞 Hotline tư vấn: 0919 286 997
🏭 Thiết kế nhãn độc quyền – Tăng nhận diện thương hiệu
📦 Đa dạng sản phẩm, quy cách – Xuất thành phẩm nhanh chóng
✅ Chất lượng – Uy tín – Giá cả cạnh tranh trên thị trường
🌐 Website: https://gentajsc.com
