Mách bạn dấu hiệu nhận biết bệnh đạo ôn sớm trên lúa để xử lý kịp thời. Genta Thụy Sĩ chia sẻ kinh nghiệm thực tế giúp phòng trị hiệu quả, bảo vệ năng suất vụ mùa.
Trong các bệnh hại phổ biến trên cây lúa, bệnh đạo ôn (do nấm Magnaporthe oryzae) là một trong những đối tượng nguy hiểm hàng đầu, có thể gây mất trắng nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Đặc biệt vào thời điểm thời tiết chuyển mùa, độ ẩm cao, mưa dầm kéo dài hoặc sương mù buổi sáng – điều kiện lý tưởng để nấm đạo ôn phát sinh mạnh.
Vậy làm sao để nhận biết sớm bệnh đạo ôn? Dấu hiệu nào là cảnh báo sớm? Mời bà con cùng Genta Thụy Sĩ tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để chủ động phòng ngừa và xử lý hiệu quả.
1. Tại sao cần nhận biết sớm bệnh đạo ôn?
Bệnh đạo ôn có thể xuất hiện từ giai đoạn mạ cho đến khi lúa trổ chín, gây hại ở nhiều bộ phận như lá, cổ bông, cổ gié, hạt lúa. Nếu không được phát hiện sớm:
- Lá bị cháy nhanh chóng → ảnh hưởng quang hợp → giảm đẻ nhánh.
- Cổ bông bị hại → lép trắng toàn bộ → mất năng suất 50–90%.
- Nấm lây lan nhanh, khó kiểm soát bằng thuốc nếu để bệnh quá nặng.
👉 Nhận biết sớm = xử lý kịp thời = cứu cả vụ lúa.
2. Các dấu hiệu nhận biết bệnh đạo ôn sớm
a. Dấu hiệu trên lá lúa (đạo ôn lá)
- Ban đầu: Vết bệnh là những chấm nhỏ màu xanh xám, xuất hiện rải rác ở lá giữa hoặc lá non.
- Sau đó: Các vết lan rộng thành hình thoi đặc trưng, dài 1–2 cm, giữa màu xám tro, viền nâu đậm.
- Khi bệnh nặng: Các vết thoi liên kết lại, làm cháy từng mảng lá như bị lửa đốt.
- Xuất hiện nhiều hơn vào buổi sáng sớm, đặc biệt khi có sương mù, độ ẩm cao, lúa bón nhiều đạm.
b. Dấu hiệu trên cổ bông (đạo ôn cổ bông)
- Cổ bông chuyển màu nâu đen, mềm, dễ gãy → bông lúa bị lép trắng hoàn toàn.
- Bệnh thường xuất hiện sau trổ 5–10 ngày, nếu gặp mưa dầm – nguy cơ rất cao.
- Quan sát thấy bông lúa ngả nghiêng, mất hạt, rũ xuống khi chín.
c. Dấu hiệu trên gié và hạt
- Gié bị thối đen, xám, khô từng đoạn.
- Hạt có thể bị lem, xám đen phần đầu hoặc không hình thành hạt.
3. Khi nào bệnh đạo ôn dễ bùng phát?
Hiểu rõ điều kiện phát sinh bệnh sẽ giúp bà con chủ động phòng hơn chữa:
- Nhiệt độ 20–28°C + ẩm độ cao > 90%: thời tiết lý tưởng để nấm đạo ôn phát triển.
- Ruộng bón quá nhiều đạm, lúa xanh rợp tán.
- Gieo sạ dày, không thoáng gió, sương đọng nhiều.
- Mưa nhiều, ruộng ngập nước, thoát nước kém.
- Lúa giai đoạn đẻ nhánh rộ và chuẩn bị trổ là thời điểm nấm tấn công mạnh nhất
4. Cách xử lý khi phát hiện bệnh đạo ôn sớm
Ngay khi thấy vết thoi đặc trưng trên lá, bà con cần hành động ngay:
a. Phun thuốc đặc trị đạo ôn
- Dùng các loại thuốc chuyên trị đạo ôn có chứa hoạt chất như: Tricyclazole, Isoprothiolane, Azoxystrobin, Fenoxanil, Pyrazophos…
- Phun càng sớm càng tốt (khi bệnh vừa chớm), cách 5–7 ngày phun lại lần 2 nếu điều kiện thời tiết bất lợi.
- Nên phun ướt đều 2 mặt lá, tập trung vào những đám lúa có triệu chứng.
💡 Genta Thụy Sĩ hiện có nhiều dòng sản phẩm đặc trị bệnh đạo ôn, an toàn, hiệu lực mạnh, hiệu quả nhanh – phù hợp mọi giai đoạn cây lúa.
b. Điều chỉnh canh tác
- Ngưng bón đạm ngay nếu phát hiện bệnh.
- Tăng cường kali và canxi giúp lá dày cứng, chống bệnh tốt hơn.
- Xử lý ruộng khô – ướt luân phiên để nấm không phát triển.
- Tỉa bớt lá già nếu lúa quá rậm để ruộng thông thoáng.
5. Phòng bệnh đạo ôn từ đầu vụ
Phòng vẫn tốt hơn chữa, bà con nên chủ động từ đầu:
- Xử lý giống bằng nước nóng hoặc thuốc trừ nấm trước khi gieo để loại bỏ nấm bám bên ngoài.
- Không gieo sạ quá dày, nên sạ thưa, giữ khoảng cách để lúa đủ thoáng.
- Bón phân cân đối, tránh bón thừa đạm, tăng cường kali và vi lượng.
- Kiểm tra ruộng thường xuyên sau mỗi trận mưa, sương mù sáng hoặc giai đoạn lúa làm đòng.
6. Câu hỏi thường gặp về bệnh đạo ôn
❓ Có thể dùng thuốc đạo ôn trị cả bệnh lem lép hạt không?
👉 Một số thuốc đa tác dụng như Tricyclazole có thể hỗ trợ phòng lem lép hạt nếu phun giai đoạn trổ – nhưng không thay thế hoàn toàn thuốc đặc trị lem lép.
❓ Bệnh đạo ôn lây lan nhanh thế nào?
👉 Chỉ cần vài vết bệnh ban đầu, trong điều kiện thuận lợi (ẩm cao, mưa, gió nhẹ), sau 3–5 ngày có thể lan khắp ruộng.
❓ Có nên phun phòng không?
👉 Nên! Nếu ruộng từng bị đạo ôn năm trước, hoặc thời tiết thuận lợi cho bệnh – phun phòng 1 lần trước trổ 7 ngày, giúp bảo vệ bông rất tốt.
Nhận biết sớm là chìa khóa vàng để cứu lúa khỏi bệnh đạo ôn. Bà con chỉ cần ghi nhớ dấu hiệu: vết thoi xám viền nâu trên lá, cổ bông mềm thối đen – lập tức xử lý bằng thuốc đặc trị, kết hợp kỹ thuật canh tác phù hợp, chắc chắn sẽ hạn chế tối đa thiệt hại do bệnh đạo ôn gây ra.
Nếu cần tư vấn cụ thể về sản phẩm thuốc trị đạo ôn phù hợp từng giai đoạn cây lúa, hoặc các combo phòng – trị hiệu quả cao, đừng ngần ngại liên hệ Genta Thụy Sĩ để được hỗ trợ tận tình.
CÔNG TY CỔ PHẦN GENTA THỤY SĨ
Trụ sở chính: 34 đường 6B, KDC Vĩnh Lộc, phường Bình Hưng Hòa B, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh.
Nhà máy: Lô D04, đường số 1, CCN Đức Thuận, KCN Đức Hòa 3, xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An.
Liên hệ tư vấn: 0918 027 671
Zalo OA: Genta Thụy Sĩ
Bài viết liên quan:
- Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng đúng cách cho cây trồng
- Biện pháp diệt ốc bươu vàng không hại cá tôm, an toàn cho môi trường
- Lịch bón phân cho sầu riêng chi tiết theo từng giai đoạn
- Sử dụng vôi có trị được sâu đất không: So sánh với phương pháp khác
- Hướng dẫn làm bẫy chuột thông minh trong ruộng đơn giản
