Từ ngày 1/7, mức đóng BHXH hộ kinh doanh sẽ chính thức được áp dụng theo quy định mới. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu rõ cách tính, quyền lợi và nghĩa vụ cần thực hiện.
1. Hộ kinh doanh cá thể và câu chuyện an sinh xã hội
Trong nhiều năm, hộ kinh doanh cá thể được xem là “lực lượng xương sống” của nền kinh tế phi chính thức ở Việt Nam. Họ đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP, tạo việc làm, giữ nhịp sinh hoạt kinh tế ở khắp các vùng miền. Tuy nhiên, trong hệ thống an sinh xã hội, nhóm này lại nằm ngoài vùng bao phủ bảo hiểm xã hội bắt buộc – dẫn đến nhiều thiệt thòi khi gặp rủi ro về sức khỏe, tuổi già hay tai nạn.
Nhằm mở rộng mạng lưới bảo hiểm một cách toàn diện, kể từ ngày 1/7, chủ hộ kinh doanh chính thức thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc. Thay đổi này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho người làm kinh tế cá thể mà còn tạo ra sự công bằng giữa các thành phần kinh tế.
2. Đối tượng nào thuộc diện phải đóng BHXH?
Theo quy định, các cá nhân đang hoạt động theo hình thức hộ kinh doanh cá thể, có đăng ký kinh doanh và đang hoạt động thực tế, sẽ phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bao gồm:
- Hộ kinh doanh cá thể nộp thuế khoán.
- Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai.
- Hộ có giấy phép kinh doanh trong các lĩnh vực như buôn bán nhỏ, dịch vụ ăn uống, làm đẹp, sửa chữa…
Như vậy, từ người bán quán ăn, mở tiệm tạp hóa, đến tiệm cắt tóc hay tiệm may gia đình, nếu có đăng ký hộ kinh doanh đều sẽ phải đóng BHXH theo quy định mới.
3. Mức đóng BHXH hộ kinh doanh được tính ra sao?
3.1. Tỷ lệ đóng
Theo báo Pháp Luật, chủ hộ kinh doanh sẽ đóng BHXH với tổng tỷ lệ là 25% trên mức tiền lương làm căn cứ đóng. Tỷ lệ này được phân bổ như sau:
- 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất.
- 3% vào quỹ ốm đau và thai sản.
Đây là mức đóng tương tự như với người lao động tham gia BHXH bắt buộc thông thường.
3.2. Mức lương làm căn cứ đóng
Mức tiền lương dùng làm căn cứ để tính mức đóng BHXH hộ kinh doanh không thấp hơn mức lương cơ sở tại thời điểm đóng. Tính đến tháng 7/2025, mức lương cơ sở được điều chỉnh lên 2.340.000 đồng/tháng.
Chủ hộ kinh doanh có quyền lựa chọn mức đóng cao hơn nếu muốn hưởng quyền lợi về sau tốt hơn, nhưng không vượt quá 20 lần mức lương cơ sở (tức tối đa là 46.800.000 đồng/tháng).
3.3. Mức đóng thực tế
- Mức đóng tối thiểu: 25% x 2.340.000 = 585.000 đồng/tháng.
- Mức đóng tối đa: 25% x 46.800.000 = 11.700.000 đồng/tháng.
4. Thời gian và phương thức đóng BHXH
4.1. Lộ trình áp dụng
Không phải tất cả hộ kinh doanh đều phải đóng ngay từ 1/7/2025. Việc áp dụng được chia làm ba giai đoạn:
- Từ 1/7/2025: Áp dụng cho hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai.
- Từ 1/7/2027: Mở rộng cho hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.
- Từ 1/7/2029: Áp dụng cho các hộ kinh doanh còn lại có đăng ký hợp pháp.
4.2. Phương thức đóng
Chủ hộ kinh doanh có thể lựa chọn đóng BHXH theo hình thức:
- Hàng tháng.
- 3 tháng một lần.
- 6 tháng một lần.
- Cả năm (trong một lần duy nhất).
Việc linh hoạt hình thức đóng giúp hộ kinh doanh chủ động kế hoạch tài chính và tránh tình trạng trễ hạn.
5. Quyền lợi khi tham gia BHXH bắt buộc
Dù là mức đóng mới, nhưng hộ kinh doanh sẽ nhận được đầy đủ các chế độ tương ứng với người lao động khác:
- Hưu trí: Được hưởng lương hưu hàng tháng khi đến tuổi nghỉ hưu và đủ thời gian tham gia.
- Tử tuất: Người thân được hưởng trợ cấp mai táng và tuất hàng tháng hoặc một lần.
- Ốm đau: Nhận trợ cấp trong thời gian nghỉ bệnh hoặc phải điều trị y tế.
- Thai sản: Được nghỉ sinh và nhận trợ cấp theo quy định.
Các quyền lợi trên không chỉ giúp hộ kinh doanh có chỗ dựa vững chắc trong tương lai mà còn tạo sự ổn định khi gặp rủi ro sức khỏe hay mất thu nhập tạm thời.
6. Tác động đến hộ kinh doanh nhỏ lẻ
Việc đưa hộ kinh doanh vào diện đóng BHXH bắt buộc có thể khiến nhiều người lo ngại về áp lực tài chính, nhất là những hộ có doanh thu bấp bênh. Tuy nhiên, nếu nhìn xa hơn, đây là bước đi nhằm bảo vệ chính họ.
Một người buôn bán nhỏ hiện nay có thể kiếm 300.000–400.000 đồng/ngày. Việc dành ra 20.000 đồng/ngày để đóng BHXH, đổi lại một khoản lương hưu và quyền lợi y tế là khoản đầu tư an sinh đáng giá. Hơn nữa, những ai gặp khó khăn có thể chọn mức đóng thấp nhất, và linh hoạt phương thức đóng để tránh áp lực tức thời.
7. Một số lưu ý khi chuẩn bị đóng BHXH
- Kiểm tra lại tư cách hộ kinh doanh: có đăng ký hay không, thuộc diện kê khai hay khoán.
- Cập nhật thông tin cá nhân đầy đủ và chính xác để được cấp mã số BHXH.
- Tìm hiểu quyền lợi của từng chế độ để chủ động tham gia đầy đủ.
- Giữ liên hệ với cơ quan BHXH địa phương để được hỗ trợ các thủ tục kê khai, đóng và theo dõi quá trình tham gia.
Hướng đến an sinh toàn diện cho kinh tế phi chính thức
Việc áp dụng mức đóng BHXH hộ kinh doanh không chỉ là chính sách tài chính – hành chính, mà là bước đi chiến lược của Nhà nước nhằm mở rộng “tấm lưới an sinh” đến mọi người dân. Với mức đóng hợp lý và lộ trình rõ ràng, các chủ hộ kinh doanh không còn đơn độc trong hành trình mưu sinh mà được bảo vệ và hỗ trợ bởi hệ thống chính sách.
Đây là lúc hộ kinh doanh nên nhìn BHXH không phải là “chi phí”, mà là “đầu tư cho tương lai” – khi tuổi già không còn đủ sức lao động, hay khi những biến cố bất ngờ ập đến.
CÔNG TY CỔ PHẦN GENTA – THỤY SĨ
📞 Hotline tư vấn: 0919 286 997
🏭 Thiết kế nhãn độc quyền – Tăng nhận diện thương hiệu
📦 Đa dạng sản phẩm, quy cách – Xuất thành phẩm nhanh chóng
✅ Chất lượng – Uy tín – Giá cả cạnh tranh trên thị trường
🌐 Website: https://gentajsc.com
