Thép cán nóng Trung Quốc bị Việt Nam áp thuế chống bán phá giá từ ngày 6/7/2025, với mức thuế dao động từ 23,1% đến 27,83%, kéo dài trong 5 năm. Quyết định này nhằm bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước trước tình trạng thép giá rẻ từ Trung Quốc tràn vào thị trường, gây thiệt hại đáng kể. Bài viết này phân tích chi tiết về chính sách thuế, nguyên nhân, tác động và triển vọng đối với ngành thép Việt Nam.
Chi Tiết Về Thuế Chống Bán Phá Giá Thép Cán Nóng Trung Quốc
Theo Quyết định số 1959/QĐ-BCT ngày 4/7/2025 của Bộ Công Thương, thép cán nóng Trung Quốc (HRC – Hot Rolled Coil) bị áp thuế chống bán phá giá chính thức từ 23,1% đến 27,83%. Các sản phẩm chịu thuế bao gồm thép hoặc thép hợp kim cán phẳng, cán nóng, có độ dày từ 1,2 đến 25,4 mm, chiều rộng không quá 1.880 mm, chưa được xử lý bề mặt (tẩy gỉ, mạ, tráng, phủ dầu) và có hàm lượng carbon không vượt quá 0,3%. Một số mặt hàng như thép không gỉ hoặc thép cán nóng dạng tấm được loại trừ khỏi danh mục áp thuế.
Quyết định này được đưa ra sau cuộc điều tra khởi xướng vào tháng 7/2024, dựa trên yêu cầu từ hai doanh nghiệp lớn trong nước là Công ty Thép Hòa Phát Dung Quất và Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa. Kết quả điều tra cho thấy thép cán nóng Trung Quốc có hành vi bán phá giá, gây thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất thép nội địa. Trong khi đó, lượng thép nhập từ Ấn Độ chỉ chiếm dưới 3% tổng nhập khẩu, được đánh giá là không đáng kể, dẫn đến việc chấm dứt điều tra đối với thép Ấn Độ.
Trước đó, từ ngày 21/2/2025, Bộ Công Thương đã áp thuế chống bán phá giá tạm thời với thép cán nóng Trung Quốc ở mức 19,38-27,83%. Các nhà sản xuất không thuộc diện áp thuế chính thức sẽ được hoàn lại khoản thuế tạm thời đã nộp.
Nguyên Nhân Áp Thuế Chống Bán Phá Giá
1. Hành Vi Bán Phá Giá Từ Trung Quốc
Kết quả điều tra của Bộ Công Thương xác định thép cán nóng Trung Quốc được bán với giá thấp hơn giá trị thông thường, gây áp lực cạnh tranh không lành mạnh. Năm 2024, lượng thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 12,6 triệu tấn, tăng 33% so với năm 2023, chiếm phần lớn thị phần tại Việt Nam. Ngay cả sau khi điều tra được khởi xướng vào tháng 7/2024, lượng nhập khẩu thép HRC từ Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng mạnh, làm trầm trọng thêm thiệt hại cho ngành thép nội địa.
2. Thiệt Hại Cho Ngành Sản Xuất Trong Nước
Ngành thép Việt Nam, với hai doanh nghiệp chủ lực là Hòa Phát và Formosa, có tổng công suất thiết kế khoảng 8,2-8,5 triệu tấn/năm, trong khi nhu cầu thép HRC trong nước đạt 12-13 triệu tấn/năm. Sự chênh lệch này khiến Việt Nam phụ thuộc vào nhập khẩu, nhưng thép cán nóng Trung Quốc giá rẻ đã làm giảm thị phần của các nhà sản xuất nội địa từ 42% năm 2021 xuống còn 30% năm 2023. Năm 2023, lượng thép HRC nhập khẩu đạt 9,6 triệu tấn, gấp 1,5 lần sản lượng trong nước, gây áp lực giảm giá và ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp Việt Nam.
3. Xu Hướng Bảo Hộ Toàn Cầu
Trung Quốc là quốc gia xuất khẩu thép lớn nhất thế giới, dự kiến đạt 100 triệu tấn trong năm 2024, mức cao nhất trong 8 năm. Tuy nhiên, lượng thép dư thừa đã khiến nhiều quốc gia như Thái Lan, Indonesia và Việt Nam áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại. Thái Lan và Indonesia đã áp thuế chống bán phá giá từ năm 2019, bên cạnh thuế nhập khẩu tối huệ quốc (MFN). Việc Việt Nam áp thuế chống bán phá giá thép cán nóng Trung Quốc là một phần của xu hướng bảo hộ nhằm đảm bảo cạnh tranh công bằng.
Tác Động Của Thuế Chống Bán Phá Giá
1. Đối Với Ngành Thép Trong Nước
Việc áp thuế chống bán phá giá thép cán nóng Trung Quốc được xem là tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp sản xuất thép nội địa, đặc biệt là Hòa Phát và Formosa. Thuế này giúp:
- Giảm áp lực cạnh tranh: Tăng giá nhập khẩu thép HRC từ Trung Quốc, tạo cơ hội cho các nhà sản xuất trong nước giành lại thị phần.
- Tăng lợi nhuận: Theo dự báo, Hòa Phát có thể đạt lợi nhuận cao nhất trong 3 năm nhờ chính sách bảo hộ này.
- Khuyến khích đầu tư: Các doanh nghiệp nội địa sẽ có động lực mở rộng sản xuất và nâng cao chất lượng để đáp ứng nhu cầu trong nước.
2. Đối Với Thị Trường Trong Nước
Mặc dù áp thuế giúp bảo vệ ngành thép nội địa, Việt Nam vẫn cần nhập khẩu khoảng 4-5 triệu tấn thép HRC mỗi năm để đáp ứng nhu cầu. Việc tăng giá thép cán nóng Trung Quốc do thuế có thể làm tăng chi phí đầu vào cho các ngành công nghiệp sử dụng thép, như:
- Xây dựng: Khung nhà, dầm thép, sàn, bậc thang.
- Cơ khí: Gia công chi tiết máy, thiết bị lớn.
- Giao thông vận tải: Sản xuất khung xe, đường ray, đóng tàu.
Điều này có thể dẫn đến tăng giá thành sản phẩm cuối cùng, ảnh hưởng đến người tiêu dùng và các dự án xây dựng.
3. Đối Với Quan Hệ Thương Mại Với Trung Quốc
Một số ý kiến trên mạng xã hội X lo ngại rằng việc áp thuế chống bán phá giá thép cán nóng Trung Quốc có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa từ Trung Quốc, đặc biệt ảnh hưởng đến nông dân Việt Nam. Ví dụ, giá thanh dat ruột đỏ đã giảm xuống mức thấp (2.500 đồng/kg) vào tháng 7/2025, do cạnh tranh từ Trung Quốc. Tuy nhiên, thông tin này chưa được xác nhận và cần được xem xét cẩn trọng.
Thách Thức Và Triển Vọng
Thách Thức
- Phụ thuộc nhập khẩu: Với nhu cầu 12-13 triệu tấn/năm, Việt Nam vẫn cần nhập khẩu thép HRC để bổ sung nguồn cung. Việc áp thuế có thể làm tăng giá nhập khẩu, ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp hạ nguồn.
- Chất lượng và giá cả: Một số ý kiến cho rằng thép nội địa có giá cao hơn và chất lượng kém hơn so với thép nhập từ Trung Quốc, gây khó khăn trong việc cạnh tranh nếu không cải thiện công nghệ.
- Rủi ro thương mại quốc tế: Trung Quốc có thể áp dụng các biện pháp trả đũa hoặc chuyển hướng xuất khẩu thép sang các thị trường khác, làm gia tăng cạnh tranh toàn cầu.
Triển Vọng
- Tăng cường sản xuất trong nước: Thuế chống bán phá giá tạo cơ hội cho Hòa Phát và Formosa đầu tư mở rộng công suất, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu trong dài hạn.
- Cải thiện chất lượng: Các doanh nghiệp nội địa cần nâng cấp công nghệ và tối ưu hóa chi phí để cạnh tranh với thép nhập khẩu về giá và chất lượng.
- Đa dạng hóa nguồn cung: Việt Nam có thể tìm kiếm nguồn thép HRC từ các quốc gia khác như Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc Nga để giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.
Giải Pháp Thúc Đẩy Ngành Thép Việt Nam
Để tận dụng lợi thế từ chính sách thuế chống bán phá giá thép cán nóng Trung Quốc, Việt Nam cần:
- Đầu tư công nghệ: Nâng cấp dây chuyền sản xuất để tăng công suất và cải thiện chất lượng thép HRC nội địa, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế như JIS G3101 (Nhật Bản), ASTM A36 (Mỹ), hoặc GB/T 1591 (Trung Quốc).
- Hỗ trợ doanh nghiệp: Chính phủ cần cung cấp các chính sách ưu đãi về vốn, thuế và nghiên cứu để khuyến khích sản xuất trong nước.
- Đa dạng hóa thị trường nhập khẩu: Tăng cường hợp tác với các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu để đảm bảo nguồn cung thép ổn định và chất lượng cao.
- Giám sát chặt chẽ: Ngăn chặn hành vi lách thuế, như chuyển tải thép Trung Quốc qua các nước thứ ba để né thuế chống bán phá giá.
Việc áp thuế chống bán phá giá từ 23,1% đến 27,83% đối với thép cán nóng Trung Quốc từ ngày 6/7/2025 là bước đi cần thiết để bảo vệ ngành thép Việt Nam trước sự cạnh tranh không lành mạnh. Quyết định này không chỉ giúp các doanh nghiệp như Hòa Phát và Formosa giành lại thị phần mà còn khuyến khích đầu tư vào sản xuất trong nước. Tuy nhiên, để duy trì lợi thế, Việt Nam cần giải quyết các thách thức về phụ thuộc nhập khẩu, nâng cao chất lượng thép và đa dạng hóa nguồn cung. Với chiến lược hợp lý, ngành thép Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để củng cố vị thế trong khu vực ASEAN và trên thị trường toàn cầu.
CÔNG TY CỔ PHẦN GENTA – THỤY SĨ
Đồng hành cùng nhà phân phối – Nâng tầm thương hiệu Việt
Chúng tôi là đơn vị chuyên gia công – đóng lô – thiết kế nhãn riêng cho các dòng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật trên toàn quốc. Với hệ thống sản xuất hiện đại, quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao, GENTA – THỤY SĨ tự hào mang đến giải pháp sản xuất theo yêu cầu, phù hợp cho đại lý, nhà phân phối, công ty phát triển thương hiệu riêng.
🔹 Thiết kế bao bì, nhãn mác độc quyền – Gia tăng độ nhận diện thương hiệu
🔹 Gia công đa dạng quy cách – Từ chai lọ, bao gói đến thùng lớn theo yêu cầu
🔹 Đáp ứng nhanh – Giao hàng đúng tiến độ – Linh hoạt theo mùa vụ
🔹 Cam kết chất lượng – Giá thành cạnh tranh – Tối ưu cho từng phân khúc thị trường
🔹 Tư vấn chuyên sâu về công thức, bao bì, pháp lý – Hỗ trợ từ A đến Z
Hơn cả một đơn vị gia công, GENTA – THỤY SĨ là đối tác phát triển thương hiệu đáng tin cậy trong lĩnh vực nông nghiệp hiện đại.
📞 Hotline tư vấn: 0919 286 997
🌐 Website: https://gentajsc.com
📍 Địa chỉ nhà máy: Lô D04, Đường số 1, CCN Đức Thuận, KCN Đức Hòa 3, xã Đức Lập, tỉnh Tây Ninh.
